TARİHE YÖN VEREN
 BÜYÜK TÜRK TARİHİ

TÜRK MİLLÎ MÜCADELE HAREKATI VE KUVA-YI MİLLİYE RUHU

Tarihte Türkler || Giriş || Anadolu'nun İşgali Karşısında Türk Milletinin Tepkisi ve Millî Teşekküller || Mustafa Kemal Paşa'nın Anadolu'ya Geçişi ve Kongreler  Dönemi

ANADOLU’NUN İŞGALİ KARŞISINDA TÜRK MİLLETİNİN TEPKİSİ VE MİLLİ TEŞEKKÜLLER
Kars Millî İslâm Şûrası || Millî Kongre || Trakya-Paşaeli Müdafaa-i Hukuk-ı Heyeti Osmaniyesi ||  İzmir Müdafaa-i Hukuku Osmaniye Cemiyeti || Vilâyat-ı Şarkiyye Müdafaa-i Hukuku Millîye Cemiyeti || Muhafaza-i Hukuk Cemiyeti || Kilikyalılar Cemiyeti

VİLÂYAT-I ŞARKİYYE MÜDAFAA-İ HUKUKU MİLLÎYE CEMİYETİ
Erzurumlu Raif Hoca ile Diyarbakırlı Süleyman Nazif  cemiyetin merkezini 2 Aralık 1918'de İstanbul'da kurmuşlardır. Çıkardıkları Fransızca ve Türkçe "Hadisat" gazetesi ile Doğu illerimizin Türklüğünü ve İslâmlığını müdafaaediyor, Ermenilerin hiçbir zaman çoğunluk teşkil etmediklerini belirtiyor ve Kürdistan Teâli ve Teâvün Cemiyeti ile de mücadele ediyordu. Mart 1919'da "Albayrak" gazetesini yeniden faaliyete geçirilerek  cemiyetin fikirlerini yaymaya başladı. 3 Mayıs 1919'da Kâzım Karabekir Paşa'nın 15. Kolordu Komutanı olarak göreve başlaması ile birlikte cemiyet Kâzım Karabekir Paşa'nın şahsında bir baş, bir koruyucu ve kuvvetli bir el bulmuştur. (Tayyib Gökbilgin, Millî Mücadele Başlarken Mondros Mütarekesinden Sivas Kongresine, Cilt:I, Ankara,1959,s.74.). Cemiyet, Mustafa Kemal başkanlığındaki Erzurum Kongresini yaparak, 7 Ağustos 1919'da  Şarkî Anadolu Müdafaa-i Hukuk Cemiyetine katıldı.

 
MUHAFAZA-İ HUKUK CEMİYETİ
Cemiyet bölgesel bir amaca dayanarak ortaya çıkmış olmakla beraber Karadeniz kıyılarında hak iddia eden Pontusçu Rumlara, ayrıca Ermenilere karşı mücadele ediyordu.12 Şubat 1919'da kurulan bu cemiyetin başkanlığını Trabzonlu Barutçuzade Ahmet Hoca yapıyordu. "İstiklâl" adlı gazetelerini çıkararak Rum iddialarının çürüklüğünü, Ermenistan hayalinin boş olduğunu yurttaşlara ve dünyaya duyurmaya çalışmışlardır. Cemiyet mensupları Erzurum Kongresi'ne iştirak ederek kongre sonunda kurulan Şarkî Anadolu Müdafaa-i Hukuk Cemiyetine katılarak çalışmalarını genişletmişlerdir.

KİLİKYALILAR CEMİYETİ;
İstanbul'daki Adanalı, Maraşlı,  Antepli ve Tarsusluların Ermenilere karşı 20 Aralık 1918'de kurduğu bu cemiyetin başkanlığını Rifat Bey yapıyordu. Cemiyet yayın yolu ile işgale ve "Kilikya Ermenistanı" kurulmasına engel olmak istiyor, bunun içinde bölgede silâhlı mücadeleyi plânlıyordu. Daha sonra cemiyet, merkezini Adana'ya nakletmiştir.

  <<< geri

ileri >>>