DOĞU TÜRKİSTAN

Uygur Türkleri ve Doğu Türkistan || Nüfus yapısı || Dinî yapısı || Bugünkü yönetim sistemi ||  Bugünkü ekonomik ve sosyal durumu ||  Uygur Türkçesi || Müslüman Türklere Uygulanan Doğum Kontrolü || Nükleer Denemeler ve Çevre Sorunu || Komünist Yönetimin Din Politikası || Opnor Bölgesinde Nükleer Denemeler Sonucu Ortaya Çıkan Hastalıklar || Doğu Türkistan üzerine bir yazı (Doç.Dr. Hacı Yakup Anat)

DOĞU TÜRKİSTAN'DA İŞKENCE VE BENİM GÖRDÜKLERİM
 Doç.Dr. Hacı Yakup Anat

sayfa-1- || sayfa-2- || sayfa-3- || sayfa-4-

Öldürülenlerin içinde ; Mes'ud Sabri, Osman Batur, Canım Han Hacı, Ab dul-eziz Çinğizhan, Kurban Kuday, Yıldırım Sabri, Albay Abdul Gafur Sabri, Abdurrehim Kılıç, Fethiddin Masum, Abdul-hemit Damullam, Abdullah Semedi, Sıddık Zalıng, Zekeriye, Veli, Oraz Bey, Seyid Ahmed Hoca, Zafer Hoca, Ab dul Kadir Tahiri, Hamut Hacı, Tursun Ali, Davud, Porbıcap, ..., gibi birçok insan vardı. Bu yıllarda bir ilçenin komünist parti sekreterinin onayı ile bir insan kurşuna dizilebiliyordu. Kanun yoktu ve her şey keyfiyete bağlıdı.

3- Üç ve Beş'e Karşı Hareket (1951)

Üç (rüşvet, vergi hırsızlığı, bürokratçılık)' e , Beş( Rüşvet, vergi hırsızlığı, devlet malını çalmak, iş vakti ve malzeme hırsızlığı, devletin ekonomik-endüstriyel bilgilerini satmak)'e karşı hareketlerde çok memur, ticaret adamı, sanatçılar ve esnaf tutuklandı. Bunlara işkenceler yapıldı. Böyle bir suçu işlemediğini söyleyenlere zorla itiraf ettirildi. 10 000 Yuan'dan fazla para aldığı idda edilenlere "Büyük Pars", 5 000 Yuandan fazla alanlara ise "Küçük Pars" şapkası giydirildi. Bunların ellerindeki tüm paraları alındıktan sonra hapishanelere atıldı.

4- Torak Reformu ( Yer Islahatı)

Toprak reformu, Çin'de iki yıldan fazla bir zaman sürdü. Komünistler rehberliğinde birkaç milyon personel bu harekâtı yürüttü. Bütün topraklar devlet mülküne alınıp, sözde topraksız çiftçilere dağıtıldı. Üç yıldan sonra da kooparatifleşme adıyla bu topraklar çiftçilerin elinden tekrar alındı. Kolektif kölelik rejimi ortaya kondu. Sabah namazı vaktinde işe çıkılır, akşam namazında işten dönülürdü. Kadın-erkek, ihtiyar, genç, çocuk demeden büyük araziler içerisinde zor şartlar altında acımasızca çalıştırılırdık. 12 saatten fazla süren bu iş günlerinde zaman zaman kaybolan yaşlılarımızdan ve kadınlarımızdan haber alamazdık. Bunların akıbetlerini sormak dahi başlı başına bir suç oluşturuyordu.

5- Ticaret ve Zanaatçılara Sosyalist Reform Hareketi

Bu harakat ile ticaret, zanaat tamamen devletin tekel altına alındı. Ticaret adamları, dükkan sahipleri, esnaf-zenaatçılar kendi fabrika ve kuruluşları ellerinden alınarak bu fabrikalarda işçi olarak çalışmaya başladılar. Razı olmayanlar, bu karara muhalefet edenler hapishanelere atıldı. Bazıları ise idam edildi.

6- Kalıntı Karşı İnkilapcıları Temizleme Harekâtı

Bu hareket aslında 1951 yılındaki harekette ortadan kaldırılamayan rejim muhaliflerine karşı yapılmış bir harekettir. Bunlar da tutuklanıp, cezalandırıldı, öldürüldü. Ceza ve emek (toplama) kamplarına gönderildi. Bu kamplarda barınma 6 metre uzunluğu ve 5 metre genişliği olan koğuşlara 41'er kişi yatırılırdı.

7- İstil Düzeltme Hareketi (1958-1959)

Çin komünistleri iki yıl süren (Çin'de istil-düzeltme, Doğu Türkistanda ise "milliyetçilere karşı koyma") bu hareket ile Doğu Türkistan'daki bütün milliyetçileri, milli hissiyata sahip tüm insanları kadın-erkek, yaşlı-genç demeden hapishanelere atıp, kurşuna dizdiler. Bunların tipik temsilcileri "kültür bakanı Ziya Semedi, Ticaret bakanı Ab dul Eziz Karı, Urumçi belediye başkanı
Abdurrehim seidi, Gulca valisi Abdurrehim İsa (intihar etmiştir) başlarında olmak üzere yüz binlerce Uygur, Kazak, Kırgız, Özbek, Tatar Türk aydınları-öğrencileri "milliyetçi" damgası vurularak hapishanelere atılıp, kamplara sürülüp, birçoğu da öldürüldüler.

8- SAĞCILARA KARŞI HAREKET (1960)

Geçen asrın 60.lı yıllarında Çin-Hindistan sınır savaşı ve Rusya ile çin arasında fikir anlaşmazlıkları ortaya çıktı. Bu nedenle Çin Komünist Partisi içinde ve halk arasında komünist partiye karşı yeni fikirler ve görüşler ortaya çıktı.Bu yeni fikirler ve görüşlere karşı Çin Komünist Parti tedbir almaya başladı ve hemen harekete geçti. Karşı hareket henüz oluşmadan ortadan kaldırdı. Yine bu harekette de binlerce-yüz binlerce insan sağcı,milliyetçi diyerek hapishanelere dolduruldu, kurşuna dizildi.

9- KOMANA KURMA HAREKETİ (1959-1960)

Toprakları kamulaştırma aşamasının sonunda, Çin Komünist Partisi tüm Çin'de "komünalaştırma hareketi" adı altında bir hareket yürüttü. Çin Komünistlerince cennet olarak adlandırılan bu "komüna" döneminde insanların çoğu aç bırakıldı. Çin kendisini büyük, cömert ülke olarak gösterip Arnavutlul, vietnam, Laos, kamboçya, Kuzey Kore, Küba, Tanzanya..., gibi ülkelere tahıl yardımı yaptı. Kendi halkını kemer sıkmaya zorladı. Bir nufusa ayda 15 kilo gram tahıl, 100 gram yağ, 200 gram seker verildi. Bir nüfusa yılda 10 metre kumaş para karşılığı satıldı. Çarşı pazardaki her türlü yiyecek ve giyecek konrol altına alındı. Kuponlarla alış veriş yapılmaya başlandı. Hangi ihtiyacınızı karşılamak isterseniz isteyin sizi uzun bir kuyruk beklemekteydi. Komünistler ülkemi bir anda yaşanmaz bir hale getirmişti. Doğu Türkistanın bir çok ilçe ve köyünde binlerce insan açlıktan ölmeye başladı. Salgın hastalıklar yaygınlaştı. Buna bir örnek verecek olursak; Doğu Türkistan'ın zengin ilçelerinden biri olan Bay'da 20 000'en fazla insan açlıktan öldü. Hükümete  ait depolar doluyken insanların kendi tarlalarında kendi elleriyle yetiştirdiği tahıllar verilmedi. İnsan her türlü işkenceye dayana bilir fakat açlığa kesinlikle dayanamaz.
Aynı dönemde hapishanelerdeki durum daha da kötüydü. Rejim muhalifleri bu dönemde bir bir ölüme terkedildi. Mesela; Korla Savhu, Şayar Tarım, Maralbaşı Karakılçın, Altay Kaba, Sancı Şya bahu, urumçi bacyahu ve dong gobi kamplarında  on binlerce mahkum açlıktan ölmüştü. Bu dönemdeki köylerde komüna'larda kolektif yemekhaneler  kurularak evler de kazan kaynatıp, yemek yasaklanmıştı. Bütün köylüler karavanaya bağlanmıştı; bütün çiftçi ve köylü çok büyük açlık çekmekteydi.Köylerde ve mahallerde "baca casusları"görev yapmaktaydı. Hangi evin bacası yansa o eve baskın düzenlenip evdeki yemeklik malzeme müsadere edilip ev sahibi cezalandırılıyordu.

<<< geri

ileri >>>